De Botrytis cinerea is een lastige schimmel. Deze schimmel (die ook wel bekend staat als toprot, vuchtrot of grauwe schimmel) valt stervende en zwakke planten aan. De schimmel kan ervoor zorgen dat de blaadjes van een plant verder verwelken en uiteindelijk afsterven. Als de stengel van de plant ook door de schimmel wordt aangetast, kan de hele plant zelfs verwelken. Het is dus belangrijk om deze schimmel tijdig te herkennen en op de juiste wijze te bestrijden.
Toprot (Botrytis cinerea)
Toprot (Botrytis cinerea)
Omdat de Botrytis cinerea het vooral goed doet bij zwakke bloemen en planten, wordt hij ook wel een ‘zwakteparasiet’ genoemd. Deze schimmel speelt daarom ook een belangrijke rol in het ecologische systeem. Hij zorgt ervoor dat stervende planten worden afgebroken, zodat de voedingsstoffen van de plant in de bodem kunnen worden opgenomen.
De schimmel vervult in de natuur dus een essentiële functie, maar je wilt hem liever niet in je tuin hebben. Voor veel tuinieren en kwekers vormt deze schimmel een groot probleem, hij is vrij agressief en verspreidt zich ook nog eens erg snel. De aantasting vindt vaak plaats via kleine wondjes op de plant, zoals een afgevallen blaadje of een kneuzing door vorst of hagel.
Toprot herkennen
Omdat deze schimmel zo schadelijk is voor je planten, is het belangrijk om goed in de gaten te houden of je planten er niet door zijn aangetast. Zeker als de planten wat zwakker zijn of als er een periode van heftige weersomstandigheden is geweest, is het belangrijk om je planten goed op deze schimmel te inspecteren. Maar hoe herken je de toprot precies?
Het belangrijkste symptoom van de Botrytis cinerea is dat deze een soort ‘pokken’ veroorzaakt. Deze kunnen uitgroeien tot grijze, bruine of gelige vlekken en strepen, die vooral op de bladeren goed te zien zijn. Daarnaast kun je op de stengels van de aangetaste plant ook vaak grijze of bruine verkleuringen zien. Ook kunnen de stengels van de aangetaste planten gaan knikken. Bij sierplanten is het dus verstandig om de bladeren, bloemen én stengels goed te inspecteren. Bij gewassen, zoals tomaten, kan er ook rot op de vrucht voorkomen. Rot op de vrucht zorgt ervoor dat de vruchten oneetbaar worden.
Als er een hoge luchtvochtigheid is dan kun je vaak een laagje grijs of bruin schimmelpluis op de aangetaste delen zien. Aan deze schimmel op de top van de besmette gedeeltes heeft de Botrytis cinerea zijn bijnaam ‘grauwe schimmel’ te denken. Ook kan er rot op de top van de plant te zien zijn.
De schimmel is vaak actief na de oogstfase, dus dit is een periode om extra alert te zijn. Ook is het verstandig om te letten op ongewone beschadigingen bij de planten. Is er plotseling sprake van vervormde of verdroogde bloemen, een afgestorven stengel of rot op de vrucht, dan kun je gaan kijken of je ook ergens verkleuringen of schimmelpluis ziet zitten.
Toprot voorkomen
Omdat de Botrytis cinerea zo agressief is, is het een gevreesde schimmel. Het is belangrijk om altijd waakzaam te zijn op de schimmel, ook als hij de planten nog niet heeft aangevallen. Voorkomen is immers beter dan bestrijden. Om te zorgen dat deze schimmel geen kans maakt, is het goed om te zorgen dat je planten gezond en weerbaar zijn.
De schimmel doet het vooral goed onder vochtige en koude omstandigheden, het is dus belangrijk om extra goed voor je planten te zorgen tijdens het herfstseizoen. Grauwe schimmel is het meest actief als de temperatuur onder de 20 graden Celcius zakt, tijdens hete periodes in de zomer hoef je je er dus meestal geen zorgen over te maken. Als bladeren langer dan drie tot vier uur nat zijn, dan zijn ze ook extra kwetsbaar. Wees dus extra waakzaam als het heeft geregend, of als je hebt gesproeid.
Maar ook vocht dat uit de plant zelf komt, als gevolg van kleine wondjes die ontstaan bij het plukken en snoeien, kan de schimmel aantrekken. De schimmel verspreidt zich via de wind of via spetterend water. Om deze reden is het altijd verstandig om de planten niet te dicht op elkaar te zetten, dit verkleint de kans op onderlinge infectie. Ook kun je ervoor proberen te zorgen om je gewas zo droog en schoon mogelijk te houden.
Verder kun je de weerbaarheid van je planten verhogen door ze te bemesten. Door het gebruik van bladmeststof worden de planten steviger en minder gevoelig voor ziektes. Als je erop uit bent om specifiek de Botrytis cinerea te voorkomen, kun je bemesting aanschaffen die gericht is op het voorkomen van schimmels, zoals de bladmeststof vanGreen Leaf.
Toprot bestrijden
Het is natuurlijk niet altijd mogelijk om schimmels 100% te voorkomen en de Botrytis cinerea staat ook nog eens bekend als een lastige, opdringerige schimmel. Als je rot op de vrucht of grauwe schimmel op je plant aantreft, is het vaak al te laat. Gelukkig zijn er ook manieren om de Botrytis cinerea te bestrijden.
Als je ziet dat je plant is aangetast door deze schimmel, kun je het beste zo snel mogelijk de aangetaste delen verwijderen. De schimmel verspreidt zich namelijk erg snel, waardoor er binnen een korte tijd veel andere planten besmet kunnen worden. Vaak is er een bruinige sporenmassa te zien op de zieke delen van de plant. Wanneer je deze aanraakt, verstuiven de sporen en hebben ze de kans om zo andere planten te infecteren. Het is dus belangrijk om de zieke delen zo voorzichtig mogelijk te verwijderen. Ook kun je ze het beste gelijk opbergen, bijvoorbeeld in een afgesloten plastic zak. Zo voorkom je verdere infecties.
Maar ook als je alle zieke delen verwijderd hebt, kan de schimmel nog steeds aanwezig zijn in je gewas. Hij kan namelijk ongezien in de grond overleven en plotseling weer de kop opduiken. De sporen van deze schimmel zijn bijna overal aanwezig: in een gemiddelde kubieke meter van lucht zijn er meestal al minstens tien sporen te vinden. En wanneer er plantenresten in de buurt zijn, ligt dit aantal vaak nog veel hoger.
Als je last blijft houden van de schimmel kun je daarom ook overwegen om bestrijdingsmiddelen aan te schaffen. Er zijn verschillende middelen beschikbaar die helpen de Botrytis cinerea te bestrijden, je kunt hierbij van zowel natuurlijke als chemische producten gebruik maken. Verder verkoopt Greensoil verschillende producten die helpen om de weerstand en gezondheid van je planten te verbeteren.