Wat je voor planten of gewassen je ook kweekt, hetzij hobbymatig, hetzij professioneel, je bent erbij gebaat van spintmijt verschoond te blijven. In dit artikel leggen we onder andere uit wat spintmijt is, hoe je spintmijt kunt herkennen en hoe spintmijt het beste bestreden kan worden. Want spinmijten zijn wereldwijd een ware plaag. Ze kunnen in een kort tijdsbestek enorm veel schade aanrichten doordat ze zich razendsnel kunnen voortplanten.
Spintmijt
Spintmijt
Spintmijten zijn kleine, parasietachtige ovale mijten die met het blote oog nauwelijks waarneembaar zijn. In volwassen vorm zijn ze slechts 0,5 mm groot. Het zijn dus geen insecten en ze zijn in principe nauwer met spinnen verwant. Spintmijten behoren tot de spinachtigen (Arachnida).
Wat zijn de uiterlijke kenmerken van spintmijten?
De uiterst kleine spinmijten (0,5 mm) hebben meestal een bijna doorschijnende kleur. Door de doorzichtige lichaamswand is de inhoud van het mijtenlichaam te zien. De inhoud is als twee zwarte stippen zichtbaar. Vandaar dat een spintmijt soms ook als de mijt met twee stippen wordt aangeduid.
Voorkomende kleuren zijn oranje-rood (overwinterende vrouwtjes spintmijten) of bruin en groen/geelachtig. De doorschijnende kleur komt echter het meeste voor. Jonge spintmijten zijn doorzichtig of geel van kleur. Spintmijten hebben een naaldachtige, zuigende snuit waarmee ze in het plantenweefsel kunnen doordringen om zich te voeden. Een spintpopulatie kan met hun zijden spinsels hele planten bedekken. Via deze webben kunnen ze zich verplaatsen. Meestal bewegen spinmijten echter helemaal niet of ze bewegen zich zeer traag.
Wat is valse spintmijt?
Om het nog ingewikkelder te maken, behalve spintmijt, is er ook een valse spintmijt. Die behoort tot een ander klasse en behoort wel tot de familie der mijten, de Tenuipalpidae. De grootte is ongeveer hetzelfde als van de gewone spintmijt en ook qua kleur lijken de mijten op elkaar. De valse spintmijt is geel tot oranjerood van kleur. Het verschil zit in het vlekkenpatroon. Daar waar de gewone spintmijt twee donkere vlekken heeft, heeft de valse spintmijt een donker vlekkenpatroon. De eitjes van de valse spintmijt hebben een felrode kleur, die van de gewone spintmijt zijn doorzichtig met rode ogen. Valse spinmijten maken geen web.
Soorten spint
Er zijn verschillende soorten spintmijten, maar de spinmijten die het meeste voorkomen zijn:
de kasspintmijt, ook wel de bonenspintmijt genoemd. Deze soort komt in Nederland en België het vaakst voor, met name in kassen
de fruitspintmijt, te herkennen aan een roodbruin lijf met lichte haren (vrouwtje) of een geelachtig lijf met lange poten en rode ogen (mannetje). Een ware bedreiging voor de fruitteelt
de ligustermijt, deze mijt is, zoals de naam al doet vermoeden, vaak op ligusterheggen terug te vinden, maar ook op orchideeën
de orchideeënspintmijt, een specifieke spintsoort die voorkomt op de dikke, vlezige bladeren van de orchidee
Verder zijn er nog diverse andere soorten spintmijten zoals anjerspintmijten, palmspintmijten, buxusspintmijten, citrusspintmijten en sparrenspintmijten.
Tekenen dat er sprake is van spintmijt
Waarschijnlijk heb je pas in de gaten dat er sprake is van een spintplaag als het te laat is. Een infectie van een plant of gewas door spint kan in het begin vrij subtiel zijn. Het lijkt erop dat de plant het een poosje minder goed doet. De eerste zichtbare symptomen die op spintmijt wijzen, zijn kleine spinnenwebben die tussen de bladeren zijn gespannen of beestjes aan onderkant blad. Verder kan de plant of een gewas witte, zilverachtige, transparante vlekken of geelachtige stipjes vertonen. Die bevinden zich voornamelijk rondom de grotere bladnerven of rondom de hoofdnerf. Een spintmijt zuigt met zijn bruinachtige snuit al het vocht uit de plantencellen. Naar schatting kan een spintmijt ongeveer 20 plantencellen per minuut vernietigen. Daardoor zakt het plantenweefsel in elkaar en ontstaan de reeds genoemde wit/gele plekken en kan het hele blad verkleuren. Je planten vertonen uitdrogingsverschijnselen, worden geel en sterven uiteindelijk af. Als dat het geval is, is er sprake van een behoorlijke spintmijtpolulatie en is bestrijden geboden. In het ergste geval gaat de hele plant dood. Constateer je een witte waas (rag) op de plant? Dat duidt op de spinsels (webben) van de spintmijten. Vaak vind je deze webben rondom de bladeren, maar ze kunnen zich ook op de toppen of de bloemen van een plant bevinden. Als de hele plant met spinsels is bedekt, krioelt het van de spintmijten en is het de hoogste tijd om de plaag te bestrijden.
Hoe kun je spint bestrijden?
Er zijn verschillende manieren om spintmijten te bestrijden.
Natuurlijke bestrijding spintmijt
Een natuurlijke bestrijding van spintmijt is om natuurlijke vijanden in te zetten. Denk hierbij aan lieveheersbeestjes, bladluizen, roofwantsen, roofmijten en gaasvliegen. Het inzetten van bijvoorbeeld roofmijten is met name effectief in afgesloten ruimtes zoals een (kweek-)kas maar zal in een tuin minder effect sorteren. Je kunt roofmijten heel goed van spintmijten onderscheiden omdat ze langere poten hebben, een stuk actiever zijn en in snel tempo bewegen. Roofmijten voeden zich met alle voorkomende stadia van de spintmijten dus van eitje tot volwassen spintmijt. Er zijn verschillende soorten roofmijten inzetbaar. Ga hiervoor bij een deskundige te rade. Die weet precies welke soort roofmijt in jouw situatie en voor jouw planten het beste is.
Het chemisch bestrijden
Het toepassen van agressieve, chemische bestrijdingsmiddelen heeft niet de voorkeur. Spintmijt wordt na een tijdje zelfs resistent tegen bestrijdingsmiddelen. Bovendien hebben de plant zelf én nuttige insecten zoals lieveheersbeestjes, van chemische bestrijdingsmiddelen te lijden.
Huis-tuin-en-keuken middeltjes
De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat helaas geen enkel huis-tuin-en-keuken middeltje 100% afdoende tegen spintmijt is. Toch kan het geen kwaad dit uit te proberen, zeker als het maar om een of slechts enkele planten gaat. Het afspoelen van de plant met een mengsel van alcohol en zeep, water en spiritus, water en zeep zou kunnen helpen. Wel komt uit sommige onderzoeken naar voren dat spintmijten voor knoflookextracten gevoelig zijn, waarschijnlijk omdat die veel zwavel bevatten. Wanneer spintmijten met een mengsel in een verhouding van 1 liter water gemengd met 14 gram knoflookdistillaat wordt gespoten, zullen de meeste spintmijten gedood worden.
Ook mengsels van essentiële oliën van basilicum, oregano, tijm, kamille, eucalyptus, rozemarijn en bonenkruid kunnen het aantal spintmijten op de planten verminderen.
Voordat je gaat bestrijden
Verwijder zoveel mogelijk aangetast blad en verwijder, bijvoorbeeld met een stofzuiger of een straal water, zoveel mogelijk de spinsels.
Het juiste moment
Er wordt beweerd dat eind mei de meest ideale tijd is om spintmijt te bestrijden. Dan zouden de eitjes van de spinmijt allemaal zijn uitgekomen. Wanneer je merkt dat na de gekozen bestrijdingsmethode je planten nog steeds last van spintmijt hebben, moet je de behandeling uiteraard herhalen
Vermijd droge en warme lucht
Spintmijten houden van een warme en droge omgeving. Als je planten er tegen kunnen, zorg dan voor een vochtige en koele omgeving. Dat draagt eraan bij dat spintmijt snel verdwijnt.
Houdt je planten in topconditie
Een natuurlijke bestrijding van spintmijtHelemaal voorkomen dat je met spintmijt te maken krijgt, kun je natuurlijk niet. Wel kun je er met kwalitatief goede producten aan bijdragen dat je planten in een topconditie zijn, bijvoorbeeld met de natuurlijke Green Leaf bladmeststof van Greensoil. Neem eens een kijkje op Greensoil, het merk dat staat voor planeet, plant en kwaliteit is ontwikkeld voor zowel professionals als beginners. is om natuurlijke vijanden in te zetten. Denk hierbij aan lieveheersbeestjes, bladluizen, roofwantsen, roofmijten en gaasvliegen. Het inzetten van bijvoorbeeld roofmijten is met name effectief in afgesloten ruimtes zoals een (kweek-)kas maar zal in een tuin minder effect sorteren. Je kunt roofmijten heel goed van spintmijten onderscheiden omdat ze langere poten hebben, een stuk actiever zijn en in snel tempo bewegen. Roofmijten voeden zich met alle voorkomende stadia van de spintmijten dus van eitje tot volwassen spintmijt. Er zijn verschillende soorten roofmijten inzetbaar. Ga hiervoor bij een deskundige te rade. Die weet precies welke soort roofmijt in jouw situatie en voor jouw planten het beste is.